در سال های اخیر، استفاده از سیستم های تهویه مطبوع مانند فن کویل به دلیل کارایی بالا و صرفه جویی در فضا بسیار افزایش یافته است. اما یکی از پرسش های مهم کاربران هنگام خرید یا استفاده از این سیستم ها این است که مصرف برق فن کویل چقدر است؟ در این مقاله به بررسی دقیق میزان مصرف برق فن کویل، عوامل مؤثر بر آن و روش های کاهش مصرف انرژی خواهیم پرداخت.
فن کویل چیست و چگونه کار می کند؟
فن کویل (Fan Coil Unit) یکی از اجزای اصلی سیستم تهویه مطبوع است که در دو مدل سقفی، زمینی، کاستی و دیواری تولید می شود. این دستگاه از دو بخش اصلی تشکیل شده است:
- فن: وظیفه گردش هوا در محیط را بر عهده دارد.
- کویل: که آب سرد یا گرم در آن جریان پیدا می کند و با عبور هوا از روی آن، دمای محیط را کاهش یا افزایش می دهد.
به همین دلیل فن کویل خود به تنهایی تولیدکننده سرما یا گرما نیست، بلکه با کمک چیلر (برای سرما) و بویلر (برای گرما) عمل می کند.

مصرف برق فن کویل چقدر است؟
فن کویل ها بر اساس ظرفیت و نوع خود، مصرف برق متفاوتی دارند. چون بخش اصلی مصرف برق آن ها مربوط به فن الکتریکی است، توان مصرفی به قدرت موتور و تعداد دور فن بستگی دارد.
به طور میانگین:
نوع فن کویل توان مصرفی تقریبی مصرف برق در ساعت
فن کویل دیواری 200 تا 400 CFM 60 تا 120 وات حدود 0.06 تا 0.12 کیلووات ساعت
فن کویل سقفی 600 تا 1000 CFM 120 تا 200 وات حدود 0.12 تا 0.20 کیلووات ساعت
فن کویل کاستی یا کانالی بزرگ 200 تا 400 وات حدود 0.20 تا 0.40 کیلووات ساعت
بنابراین، مصرف برق فن کویل بسیار کمتر از کولر گازی یا اسپلیت است و به همین دلیل گزینه ای اقتصادی تر در پروژه های بزرگ مانند هتل ها، ادارات و مراکز تجاری محسوب می شود.
عوامل مؤثر بر مصرف برق کویل
مصرف انرژی فن کویل تنها به مدل آن محدود نمی شود، بلکه عوامل متعددی روی میزان برق مصرفی تأثیر می گذارند:
1. قدرت موتور و نوع فن
موتورهای سه سرعته یا DC Inverter می توانند مصرف برق را به شکل قابل توجهی کاهش دهند. موتورهای اینورتر با تنظیم دور فن بر اساس دمای محیط، از اتلاف انرژی جلوگیری می کنند.
2. تمیزی فیلترها و کویل ها
اگر فیلترها یا کویل ها کثیف باشند، هوا به سختی عبور می کند و فن باید با قدرت بیشتری کار کند؛ در نتیجه مصرف برق افزایش می یابد.
3. طراحی سیستم لوله کشی
در سیستم هایی که مسیر لوله ها طولانی یا قطر آن ها نامناسب است، فشار آب در کویل کاهش می یابد و کارایی فن پایین می آید؛ در نتیجه مصرف برق بالا می رود.
4. نحوه نصب و محل قرارگیری
فن کویل باید در مکان مناسبی نصب شود تا جریان هوای آن به درستی در محیط پخش شود. نصب در نقاط تنگ یا مسدود باعث افزایش فشار کاری فن و در نتیجه افزایش مصرف برق می شود.
5. میزان استفاده از دستگاه
هرچه مدت زمان روشن بودن فن کویل بیشتر باشد، طبیعتاً مصرف برق نیز افزایش می یابد. استفاده از ترموستات هوشمند می تواند زمان عملکرد فن را تنظیم و مصرف را مدیریت کند.
روش های کاهش مصرف برق فن کویل
برای پایین آوردن هزینه برق و افزایش بازدهی، می توان چند اقدام ساده اما مؤثر انجام داد:
1. استفاده از موتورهای کم مصرف DC
فن کویل هایی که از موتور DC استفاده می کنند، تا ۵۰٪ مصرف برق کمتری نسبت به مدل های AC دارند.
2. تمیز کردن منظم فیلترها
پاک سازی فیلتر هر ۲ تا ۳ ماه یک بار باعث کاهش فشار هوا و پایین آمدن توان مصرفی می شود.
3. تنظیم سرعت فن بر اساس نیاز
در روزهای معتدل، استفاده از دور کم یا متوسط فن کاملاً کافی است و نیازی به دور زیاد نیست.
4. کنترل هوشمند دما
با نصب ترموستات دیجیتال یا هوشمند، دما به صورت خودکار تنظیم می شود و از روشن ماندن بی مورد دستگاه جلوگیری می کند.
5. سرویس سالانه فن کویل
در سرویس دوره ای، روغن کاری موتور، تنظیم بالانس فن و بررسی سیم کشی انجام می شود که هم عمر دستگاه را افزایش می دهد و هم مصرف برق را کاهش می دهد.
آیا فن کویل واقعا به صرفه است؟
اگرچه فن کویل به تنهایی سرمایش یا گرمایش تولید نمی کند، اما در مقایسه با سیستم هایی مثل کولر گازی، هزینه برق آن بسیار کمتر است. به ویژه در ساختمان هایی با چندین اتاق یا طبقه، استفاده از یک چیلر مرکزی و چند فن کویل مجزا می تواند تا ۴۰٪ در هزینه انرژی صرفه جویی کند.
علاوه بر این، فن کویل ها صدای کمی دارند و به دلیل نبود کمپرسور در هر واحد، لرزش و استهلاک کمتری دارند.

مصرف برق فن کویل و انتخاب بهینه
در نهایت، می توان گفت مصرف برق فن کویل پایین است و با رعایت نکات فنی و سرویس منظم می توان آن را به حداقل رساند.
نکات کلیدی:
- میانگین مصرف برق بین ۰.۱ تا ۰.۴ کیلووات ساعت در هر ساعت است.
- موتورهای DC، فیلتر تمیز و طراحی درست مسیر هوا نقش مهمی در کاهش مصرف دارند.
- در پروژه های بزرگ، ترکیب چیلر مرکزی + فن کویل بهترین انتخاب برای تهویه مطبوع با مصرف کم است.
اگر قصد خرید یا نصب سیستم تهویه برای ساختمان، اداره یا هتل خود دارید، توصیه می شود قبل از انتخاب، با کارشناسان نصب و خدمات تهویه مطبوع مشورت کنید تا بهترین مدل با مصرف برق بهینه و کارایی بالا را برایتان طراحی و اجرا کنند.